10 مشکل رایج پمپ سیرکولاتور و راه‌حل‌های کاربردی برای رفع آن‌ها

پمپ سیرکولاتور، پمپ بسیار پر کاربردی در سیستم های سرمایشی و گرمایشی است. این پمپ با ساختار منحصر بفرد خود، میتواند آب را با دماهای بالا در سیکل بسته به چرخش در آورد. یکی از پرمصرف ترین موارد استفاده از این پمپ در موتورخانه آبگرم ساختمان های مسکونی است. از آنجا که بسیاری از خانه ها در ایران از موتورخانه مرکزی استفاده میکنند، این نوع پمپ در ایران بسیار پرطرفدار است و از آن برای تامین گردش آبگرم رادیاتورها، فن کویل ها، گرمایش داکت اسپلیت و در نهایت در خط برگشت آبگرم مصرفی کاربرد دارد. این پمپ در سایز کوچک در پکیج های گرمایشی دیواری نیز موجود است. از آنجا که کارکرد پمپ سیرکولاتور برای سیستم گرمایشی، بسیار حیاتی است، این پمپ ها به صورت دائم کار بوده و از کار افتادن آنها، موجب از کار افتادن کل سیستم گرمایشی میشود. در ادامه مواردی را بررسی نموده ایم که عمده مشکلات شایع پیش آمده در پمپ سیرکولاتور بوده و راه حل رفع آنها رای نز بیان نموده ایم. با ما همراه باشید.

مشکل اول: عدم کارکرد درست پمپ به دلیل وجود هوا در لوله‌ها

وجود هوا در لوله های آبگرم باعث میشود (حتی اگر خود پمپ مشکلی نداشته باشد) پمپ به درستی کار نکند. نشانه تشخیص این مشکل، شنیده شدن صدای خفیف از پمپ است. اگر صدای پمپ درست به گوش برسد ولی نویز نامنظمی یا صدای اضافه داشته باشد، می‌تواند نشانه وجود هوا در لوله‌ها می‌باشد. در این حالت پمپ کار می‌کند ولی به دلیل وجود هوا نمی‌تواند به خوبی عملکرد گردش آب را انجام دهد. جهت رفع این مشکل باید سیستم هواگیری شود که برای این منظور از ایرونت استفاده مینماییم. ایرونت روی لوله میتواند با استفاده از یک کلاهک مخصوص هوای داخل لوله را به صورت اتوماتکی و یا با چرخاندن پیچ روی آن، خارج نماید. اگر سیستم شما دارای ایرونت است، مطمئن شوید که به درستی کار میکند. اگر کلاهک ایرونت سفت باشد، ممکن است دلیل آن این باشد که شیر هوا به جای خروج هوا، آب را خارج می‌کند که در این صورت نیاز به تعویض شیر یا تعمیر آن خواهید داشت.

مشکل دوم: انسداد در سیستم انسداد در سیستم

می‌تواند جریان آب را مختل کند. این انسداد ممکن است به دلیل بسته بودن یک شیر دستی، شیر برقی یا انسداد در شیرهای مخلوط‌ کننده باشد. برخی از شیرها دارای فیلتر هستند که ممکن است با رسوب و جرم مسدود شود و نیاز به تمیز کردن یا تعویض داشته باشد. بنابراین مطمئن شوید که تمامی شیرهای مسیر رفت و برگشت باز باشند و آب بخوبی جریان داشته باشد.

مشکل سوم: گیر کردن موتور

یکی از مشکلات رایج در پمپ‌های سیرکولاتور این است که موتور آن به دلیل گیر کردن یاتاقان‌ها نمی‌چرخد. اصلی ترین نشانه گیرپاژ کردن موتور پمپ سیرکولاتور، استفاده از آمپر سنج و مشاهده آمپر بیش از حد معمول است. اگر پمپ روشن میشود و صدای خفیفی دارد و دستگاه آمپر سنج نیز عددی را نشان میدهد، احتمال زیادی است که یاتاقان ها قفل شده باشند. در برخی موارد میتوانید برای راه اندازی موتوری که قفل شده است از چرخاندن موتور بوسیله پیچ گوشتی استفاده کنید. این کار در پمپ های سیرکولاتور سه دور تیپ گرانفوس و مشابه آن مانند لئو، شیمجه، اسپرونی و ... امکان پذیر است. درپوش روی موتور را با استفاده از یک سکه باز کنید و روتور را با یک پیچ گوشتی در جهت فلش روی پمپ بچرخانید. همچنین اگر امکان چرخاندن پمپ بدون باز کردن آن ممکن نبود، مطمئن شوید که شیر رودی و خروجی قبل و بعد از پمپ را ببندید و آنرا پیش از باز کردن از برق بکشید. در پمپ های تک دور با واسطه این مشکل میتواند از واسطه یا دینام باشد که بسته به مورد میتوانید فقط این قسمت را تعویض نمایید. همچنین در صورتیکه در پمپ های سیرکولاتور سه دور قادر به چرخش با پیچ گوشتی نباشند، باید به صورت کامل تعویض شوند.

مشکل چهارم: گیر کردن جسم خارجی در پروانه

گاهی اوقات ممکن است جسم خارجی مانند واشر یا حلقه لاستیکی در پروانه پمپ گیر کند و مانع چرخش آن شود. برای خارج کردن جسم خارجی از داخل محفظه پروانه موتور باید آنرا باز کنید که پیشنهاد میشود این کار توسط تکنسین انجام شود. نشانه این خرابی کارکرد پمپ ولی با صدای ناشی از قسمت پروانه درگیر با جسم خارجی می باشد. معمولاً این نوع مشکل به ندرت رخ می‌دهد اما در برخی مواقع می‌تواند یکی از دلایل اصلی توقف پمپ باشد.

مشکل پنجم: نشت آب از پمپ

این مشکل می‌تواند به دلیل خرابی واشر لاستیکی بین موتور و پروانه باشد.ممکن است واشر بر اثر گرما و تغییرات دما خراب شده و یا خاصیت لاستیکی خودر را از دست داده و ترک بخورد. در این صورت، تعویض واشر و سفت کردن پیچ‌ها می‌تواند مشکل نشت آب را حل کند. همچنین، نشت ممکن است به دلیل سفت نبودن کافی پیچ‌ها یا سایش در درزهای پمپ باشد. واشر در پمپ های سیرکولاتور سه دور بین موتور و آبدان و بین مهره ماسوره ها یا فلنچ ها قرار گرفته است. در پمپ های تک دور تیپ بلند کاست، واشر بین دینام و واسطه و بین واسطه و آبدان قرار گرفته است.

مشکل ششم: عدم دریافت برق کافی

در این مشکل، حتی اگر ترموستات جداری، فرمان روشن شدن پمپ را بدلیل افت دما صادر کند، ممکن است پمپ برق کافی دریافت نکند و نتواند شروع به کار کند. در برخی سیستم‌ها، رله‌ها و اتصالات مدار ممکن است خراب شوند و جریان برق را به پمپ نرسانند. این مشکل را می‌توان با اندازه‌گیری ولتاژ با استفاده از مولتی‌متر بررسی کرد تا از صحت اتصالات اطمینان حاصل شود.

مشکل هفتم: خرابی سیم‌پیچ‌های موتور

در برخی مواقع، سیم‌پیچ‌های موتور خراب می‌شوند که با اندازه‌گیری مقاومت الکتریکی آن قابل تشخیص است. می‌توانید با خاموش کردن برق و قطع اتصالات سیمی، مقاومت سیم‌پیچ‌ها را اندازه‌گیری کنید. مقاومت خیلی بالا یا قطع کامل نشان‌دهنده سوختن سیم‌پیچ‌هاست. اگر مقاومت بین زمین و سیم‌پیچ اندازه‌گیری شود و مقدار بالایی نشان دهد، به این معناست که سیم‌پیچ‌ها دچار اتصال به بدنه شده‌اند.

مشکل هشتم: خرابی خازن

خازن معیوب باعث می‌شود موتور نتواند به درستی کار کند یا اصلاً شروع به کار نکند. برای تست خازن، ابتدا برق را قطع کرده و اتصالات سیمی خازن را جدا کنید. سپس با استفاده از مولتی‌متر میزان ظرفیت خازن (واحد اندازهع گیری: فاراد) را بررسی کنید. اگر مقدار نشان داده شده کمتر از ۵ درصد ظرفیت اعلام شده روی خازن باشد، خازن خراب است و باید تعویض شود.

مشکل نهم: شکستگی شفت پروانه یا خرابی کوپلینگ

در پمپ های سیرکولاتور سه دور، اگر محور اتصال بین موتور و پروانه شکسته باشد، پروانه قادر به چرخش نخواهد بود و در نتیجه پمپ نمی‌تواند کار کند. این ایراد در پمپ های سه دور قال تعمیر نبوده و پمپ باید تعویض شود. در پمپ های سیرکولاتور تک دور تیپ بلندکاست اگر کوپلینگ از بین رفته یا فنرهای اتصال شل شده باشند، پروانه از موتور جدا می‌شود و در حالیکه موتور و اجزای آن سالم بوده و به کار خود ادامه میدهند، پروانه قادر به چرخش نیست. در این صورت باید کوپلینگ و اتصال‌های مربوطه تعویض شوند.

مشکل دهم: سر و صدای زیاد پمپ

این مشکل معمولاً به دلیل خرابی یاتاقان‌ها است. اگر صدای جیغ یا چرخش نامنظم از پمپ شنیده شود، احتمالاً یاتاقان‌ها دچار سایش شده‌اند. در مدل‌های با واسطه (نیازمند روغن‌کاری)، عدم انجام این کار می‌تواند باعث آسیب به یاتاقان‌ها شود. اگر صدای دیگری مانند صدای لرزش یا تق تق از پمپ شنیده شود، احتمال دارد مشکل از کوپلینگ باشد که اتصال بین موتور و پروانه را برقرار می‌کند. این مشکل نیز باید با تعویض قطعات حل شود. اگر این صدا را از پمپ شنیدید به این معنی است که اتمالا پمپ به زودی از کار خواهد افتاد. این مشکل ممکن است با تعویض واسطه و روغن کاری مرتب، برطرف شود.

همچنین در پمپ های سه دور ، در صورت خرابی یاتاقان ها ، پمپ باید به صورت کامل تعویض شود و نشانه ای از نزدیک شدن به پایان عمر پمپ است.